rel - producent głośników i kolumn głośnikowych

Ustawienie i konfiguracja subwooferów:

REL'e nie są tradycyjnymi subwooferami, ale prawdziwymi systemami sub-basowymi. REL jest zaprojektowany tak, iż rozszerza możliwości systemów “pełnopasmowych”, zapewniając liniową charakterystykę dźwięku nawet poniżej 15 Hz (Studio III, -6dB przy 9Hz). Dlatego, na chwilę, zapomnijcie o wszystkim czego nauczono Was o subwooferach i sposobie ich integracji z systemami stereo lub kina domowego. Wyregulowanie i umiejscowienie subwooferów REL różni się znacznie od innych subwooferów. REL korzysta z możliwości fizyki i akustyki pomieszczeń zapewniając głębokie zmiany ciśnienia, który żaden inny subwoofer nie potrafi przekazać. Dlatego jest ważne, aby podejść do procesu strojenia subwoofera w nieco odmienny sposób, gdyż zapewnia to wspaniałe rezultaty. Rezultatem końcowym Waszej pracy będzie całkowicie niezauważalny obszar przejścia pomiędzy systemem sub-basowym REL i Waszym systemem audio, niezależnie od możliwości basowych głośników.

Dwa słowa zanim zaczniemy

Bardzo pomocna jest informacja, iż subwoofery REL prawie zawsze podłączane są za pomocą wejścia znajdującego się na tylnym panelu i oznaczonego „Hi Level” (wysoki poziom). Połączenie to dokonywane jest poprzez zastosowanie dostarczonego kabla o długości 10 metrów. Gołe przewody tego kabla należy podłączyć do terminali głośnikowych wzmacniacza mocy, a wtyk Neutrik Speakon ™ do subwoofera REL. Taki sposób podłączenia (do terminali głośnikowych) jest jednym z sekretów sukcesu subwooferów REL. Poprzez podłączenie do wejścia o wysokim poziomie sygnału ze wzmacniacza, przekazana zostaje soniczna sygnatura systemu audio, zawierająca między innymi barwę i tempo dźwięku całego systemu audio. W ten sposób REL jest zasilany dokładnie takim samym sygnałem jak ten zasilający główne głośniki.

Jeżeli jest to możliwe, REL powinien być ustawiony w jednym z rogów pomieszczenia w pobliżu głośników. Należy pamiętać, iż zajmujemy się prawdziwie GŁĘBOKIM basem, a nie średnim basem tak jak wiele produktów konkurencji. Niski bas poniżej 40Hz najlepiej rozchodzi się z rogu pomieszczenia, gdzie może być on wygenerowany w najbardziej liniowy i efektywny sposób.

Podstawowe ustawienia nie powinny zająć więcej niż dziesięć do piętnastu minut.

Podłączanie

Podłączenie wysokopoziomowe z wykorzystaniem dostarczonego kabla z końcówką Neutrik Speakon™ jest zawsze pierwszym krokiem. Poprzez podłączenie do terminali głośnikowych wzmacniacza sygnatura soniczna całego kanału wzmocnienia dostarczana jest do subwoofera, zachowując spójność tempa i barwy. Innymi słowy, sygnał wysłany do REL jest dokładnie takim samym sygnałem jak ten wysłany do głośników, co pozwala na idealną ich integrację. Podłączenie to nie wpływa na pracę wzmacniacza, ponieważ impedancja wejściowa subwoofera wynosi 100,000 Ohm. Podłączenie to pozwala na uniknięcie wpływu na sygnał, gdyż żadne dodatkowe elementy nie znajdują się bezpośrednio na drodze sygnału.

Standardowa procedura podłączenia sygnału wysokopoziomowego przedstawia się następująco:

podłączyć czerwony kabel do dodatniego terminala prawego głośnika, podłączyć źółty kabel do dodatniego terminala lewego głośnika, podłączyć czarny kabel do jednego z terminali uziemienia wzmacniacza; włączyć wtyczkę Speakon do wejścia wysokopoziomowego subwoofera.

Podłączenie do wzmacniaczy różnicowych (symetrycznych) jest bardzo podobne do podłączania do standardowych wzmacniaczy mocy z tą różnicą, iż kabel w kolorze czarnym podłączany jest do uziemienia obudowy, a nie do uziemienia głośnika. Następnie kabel podłączany jest do wejścia wysokopoziomowego (Hi Input lub Unbal Hi Input w subwooferach Stentor III i Studio III).

Aby podłączyć do wzmacniaczy symetrycznych dwa subwoofery należy podłączyć czerwony kabel do terminala dodatniego, żółty do ujemnego, a czarny do uziemienia obudowy; włączyć wtyk Speakon do wejścia zbalansowanego (Bal Hi Input).

Połączenia niskopoziomowe za pomocą wejść RCA (lub XLR w niektórych modelach) mogą być wykonane, gdy połączenie wysokopoziomowe jest niemożliwe lub w systemie kina domowego, gdzie powinniśmy skorzystać zarówno z połączenia wysokopoziomowego jak i niskopoziomowego. Podczas podłączania wejść niskopoziomowych należy podłączyć kabel RCA do gniazda 0dB RCA. Dodatkowe wzmocnienie jest możliwe poprzez podłączenie kabla do wejścia +12dB RCA. Jeżeli podłączasz dwa kanały stereo z przedwzmacniacza, po prostu użyj wysokiej jakości przejściówkę typu „Y”, aby zsumować oba sygnały.

Umiejscowienie

Optymalnym miejscem, w którym należy ustawić REL jest róg pomieszczenia w poblizu jednego z głośników. Takie umiejscowienie subwoofera dostarcza 9dB mechanicznego wzmocnienia sygnału basowego oraz zapewnia najbardziej liniową charakterystykę najgłębszych sygnałów basowych, posiadając możliwość zestrojenia subwoofera z najniższym z rezonansów pomieszczenia.

Procedura

Aby rozpocząć proces ustawień, należy wybrać utwór muzyczny, który posiada powtarzającą się linię basową o bardzo niskiej częstotliwości. Rekomendujemy ścieżkę 4 płyty muzyki z filmu „Sneakers” (Columbia CK 53146). Utwór ten charakteryzuje się powtarzającą grą perkusji, która pozwala na spokojne umiejscowienie subwoofera oraz co ważniejsze nagranie zostało zrealizowane w bardzo dużym pomieszczeniu, dzięki czemu charakteryzuje się bardzo głęboką i energiczną sygnaturą basową. Ten typ ścieżki jest idealny do zrealizowania procesu ustawień i powinien być odtwarzany z duża głośnością, maksymalną z jakiej będziemy korzystać.

Współpracując z partnerem, jedna osoba powinna być w miejscu odsłuchu, a druga regulować nastawy subwoofera. Jest to najbardziej efektywny i całkowicie wystarczający sposób, aby prawidłowo wyregulować subwoofer. Próbując zignorować wszystkie inne dźwięki nagrania należy wsłuchać się w sekcję basową, należy słuchać uderzeń basu i ich wpływu na pomieszczenie.

- Orientacja Fazy: Gdy umieścimy subwoofer w rogu musimy dostroić fazę. Może być to jeden z najważniejszych kroków podczas strojenia subwoofera, a przez to że jest to bardzo proste często jest przeoczone, w szczególności przez bardzo doświadczonych audiofili. Należy pamiętać, iż właściwa faza jest wtedy, gdy w każdym miejscu dźwięk jest głośny i dobrze wypełniony. Podczas odtwarzania muzyki z prawdziwie głębokim basem, należy dostroić częstotliwość odcięcia tak, aby subwoofer i głośnik charakteryzowały się pasmem wspólnym, z których każde z nich poprawnie je odtwarza (subwoofery serii ST oraz B: ustawienie na B3 dla dużych głośników, C4 dla mniejszych głośników; subwoofery serii R i T: regulator ustawiony w położeniu godziny 12:00). W tym położeniu należy dostroić wzmocnienie („gain”) tak, aby głośnik i subwoofer odtwarzały dźwięk z równą głośnością, a następnie przełączyć ustawienie fazy z „0” (pozycja 1) do „180” (pozycja 3) dla subwooferów serii ST oraz B; dla subwooferów serii R i T należy użyć przełącznika „0”/”180” stopni. Ponownie pozycja, w której dźwięk jest najbardziej wypełniony i liniowy jest poprawną pozycją. Równie często zdarza się, iż jest to w pozycji „0” jak i „180” stopni. W tej pozycji subwoofer współpracuje z głośnikami wzmacniając bas, a nie usuwając go.

- Wstępne skierowanie:

Subwoofery Stendor III i Studio III: Jeżeli przestrzeń pozwala, należy sprawdzić dwa różne ustawienia kierunku subwoofera w stosunku do ściany. Najpierw, podczas odtwarzania ścieżki służącej do ustawień systemu należy skierować subwoofer tak, aby ścianka z wejściami była ustawiona równolegle do ściany. Następnie, należy ustawić REL z ścianką z wejściami ustawioną równolegle do ściany bocznej. Tak jak z ustawieniami fazy orientacja subwoofera, która charakteryzuje się pełniejszym dźwiękiem jest odpowiednia do tego pomieszczenia. Ten proces w prosty sposób pozwala na takie skierowanie głośnika i bass-refleksu, które powoduje najefektywniejszą współpracę z pomieszczeniem. W niektórych przypadkach różnice w dźwięku są mało zależne od orientacji, wówczas należy kierować się względami estetycznymi.

Serie B, R i T: należy rozpocząć z głośnikiem skierowanym bezpośrednio w róg pomieszczenia. Subwoofer powinien znajdować się w równej odległości od ścian. - Umiejscowienie: Następnym krokiem jest ustalenie dokładnej odległości jak daleko od rogu pomieszczenia subwoofer powinien być ustawiony, aby osiągnąć najbardziej liniowe i efektywne rozciągnięcie basu. Rozpoczynamy od ustawienia subwoofera jak najbliżej rogu, a następnie słuchając muzyki należy powoli odsuwać subwoofer od rogu pomieszczenia, tak aby subwoofer znajdował się w równej odległości od obu ścian. W pewnym punkcie (czasem jest to kwestia parunastu centymetrów, w niektórych przypadkach paru dziesięciu) subwoofer zacznie odtwarzać ciszej, następnie głośniej, a następnie jeżeli w pełni zestroi się z pomieszczeniem i całkowicie wpłynie na jego ciśnienie, powietrze wokół subwoofera będzie wydawało się wypełnione energią. To jest właściwe ustawienie!

- Ostateczne skierowanie subwooferów serii B, R i T: Tylko jeden krok pozostał w procedurze umiejscowienia subwoofera. Po znalezieniu dystansu od rogu pokoju, ważne jest, aby skierować subwoofer poprzez obracanie go z lewej strony do prawej wokół pozornego punktu znajdującego się na środku tylnej ścianki. Tak jak w poprzednich przypadkach w ustawieniu subwoofer może grać głośniej lub schodzić głębiej. Należy go pozostawić w tym ustawieniu. Subwoofer jest wtedy poprawnie zorientowany.

- Zwrotnica i ustawienia wzmocnienia: Aby wybrać właściwą częstotliwość pracy subwoofera, należy obniżyć wzmocnienie, ustawić zwrotnicę w pozycji A-1, podnieść z powrotem wzmocnienie do poziomu, w którym osiągany jest poziom równowagi (w pewnych sytuacjach może to nie być możliwe ze względu na interakcje subwoofera z pomieszczeniem, wówczas należy ustawić zwrotnicę w pozycji B-1). Korzystając tylko z zgrubnego ustawienia zwrotnicy (A-D), należy podnieć punkt podziału do momentu, gdy w dobrze słychać, iż jest on za wysoki, wówczas należy obniżyć ustawienie o jeden krok. Następnie za pomocą dokładnego ustawienia zwrotnicy (1-6) należy podnieć punkt podziału do momentu, gdy dobrze słychać, gdy jest on za wysoki, wówczas należy obniżyć ustawienie o jeden krok. Tak ustawiony punkt podziału częstotliwości jest poprawny. Po osiągnięciu tego poziomu ustawień, drobne zmiany w ustawieniach wzmocnienia i punktu podziału zwrotnicy mogą być dokonywane w celu idealnego zestrojenia subwoofera z głośnikami. Po tych krokach procedura ustawień jest kompletna i zakończona.

- Uwaga: W subwooferach serii R i T ustawienia zwrotnicy dokonywane są za pomocą pojedynczego pokrętła, należy ustawić najbliższą pozycję do ustawień opisanych powyżej dla modeli serii ST i B. Ostatecznie, w serii ST i B, należy podnieść wzmocnienie, a następnie punkt podziału do momentu osiągnięcia nadmiaru dźwięku, a następnie obniżyć ustawienie o jeden lub dwa kroki.

- Wskazówka: Wśród audiofilów panuje tendencja by ustawiać punkt podziału zbyt wysoko, a wzmocnienie zbyt nisko, gdy pierwszy raz ustawiają subwoofery REL. Rezultatem tych działań będzie brak głębi i dynamiki basu. Odpowiednie ustawienie częstotliwości podziału i wzmocnienia pozwoli na powiększenie dynamiki, rozciągnięcia częstotliwości basowych i poprawę sceny dźwięku. Należy pamiętać, iż wzmocnienie musi być ustawione w połączeniu z ustawieniami zwrotnicy. W ogólności, ustawiając niższy punkt podziału, musimy ustawić większe wzmocnienie.

Kolce

Seria ST, B i T:

Ogólnie rzecz biorąc, w seriach ST i B nie należy używać dostarczonych kolców. Te RELe pracują na zasadzie generowania dużych obszarów ciśnień w stosunku do podłogi. Użycie kolców spowoduje odsprzęgnięcie głośnika od podłogi, co uszczupli ilość basu. Jeżeli podłoga jest starsza i bardzo sprężysta, kolce mogą być użyteczne w redukowaniu wpływu REL na podłogę.

Seria R: Ponieważ w serii R skorzystaliśmy ze skierowania głośnika w przód, związek pomiędzy kolcami i obszarami dużego ciśnienia nie istnieje. Mimo tego, tak jak w stosunku do dużych pełnozakresowych głośników, użycie kolców ma pozytywny efekt na ogólne brzmienie subwooferów serii R i dlatego jest rekomendowane.

Jeżeli zamierzasz użyć kolców, nie należy ich przytwierdzać, aż do zakończenia procedury ustawień (w ten sposób jest prościej), a następnie skorygować tylko ustawienie punktu podziału zwrotnicy i wzmocnienia.

Aplikacje w kinie domowym

W systemach wielokanałowych i kina domowego, gdy zostanie zakończony standardowy sposób ustawień taki jak przedstawiony powyżej, wyjście LFE z procesora dźwięku lub odbiornika powinno być podłączone do wejścia niskopoziomowego subwoofera, w przypadku subwooferów serii ST i B lub do wejścia .1/LFE w przypadku subwooferów serii R i T. Następnie należy ustawić wzmocnienie dla tego kanału.

Dla modeli serii ST i B rekomendujemy odłączenie zwrotnicy z wejścia LFE poprzez ustawienia trybu pełnozakresowego kanału LFE. Ustawienia fazy powinny być takie same jak te wybrane podczas procedury ustawień subwoofera dla wejść wysokopoziomowych poprzez wybór odpowiedniego ustawienia (1=2, 3=4).

W tej konfiguracji, w ustawienia procesora dźwięku przednie głośniki powinny być oznaczone jako duże lub pełnozakresowe w celu zapewnienia odbioru sygnału basowego przez REL za pomocą kabla wysokopoziomowego. W tej konfiguracji, REL wspiera pracę głośników lewego i prawego kanału podczas słuchania muzyki oraz odtwarza efekty LFE podczas oglądania filmów. Większość procesorów dźwięku pozwala na wyłączenie wyjścia subwoofera podczas słuchania muzyki. Efektem tego jest zwiększenie dynamiki zakresu średniobasowego, lepsza integracja basu oraz znacznie lepsza przestrzeń i rytm muzyki. Aby osiągnąć jeszcze większe odczucie przestrzeni i uderzenia, należy zastosować drugi subwoofer podłączony równolegle z kanałem centralnym. Ale to jeszcze nie koniec, można zastosować subwoofer z tyłu, który wspiera tylne głośniki i pozwala na równomierne odtwarzanie kanału LFE w pomieszczeniu. Pozwala to na zbudowanie najpełniejszego zestawu kina domowego. Systemu, który jest możliwy do zbudowania tylko dzięki zastosowaniu Systemów Sub Bass firmy REL.